Stel: je wordt geboren met een meer dan gemiddeld aantrekkelijk uiterlijk, of je ontwikkelt al jong een grote verbale begaafdheid. Mensen om je heen voelen zich gecharmeerd door je glimlach of luisteren graag naar je innemende geestige manier van spreken. Dat blijkt in de praktijk nogal wat gevolgen te hebben. In teams wordt er eerder naar je mening gevraagd en beter geluisterd. Daarmee krijg je mensen in je omgeving makkelijker in beweging. Uit studies blijkt dat aantrekkelijke mensen meer verdienen en meer vooruitgang boeken in hun carrière. Hoe aantrekkelijker de persoon is, hoe meer macht ze bezitten om anderen te beïnvloeden.

Maar hoe deze talenten ook in je voordeel werken, bijna iedereen komt in zijn of laat professionele leven op een niveau dat het spannender wordt. Dat je je tot het uiterste moet inspannen om het resultaat te bereiken waar je voor gaat. En waarvoor je al je talenten in de strijd werpt. Mensen die gewend zijn om op hun charisma te vertrouwen zullen dat middel als vanzelfsprekend in de strijd werpen. Bijna alsof ze met hun lang ontwikkelde tennisarm, nog wat harder tegen de bal zullen proberen te slaan.

En dan doet zich juist op het gebied van charisma een bijzonder effect voor. Als het er in de contacten tussen mensen om gaat spannen, blijkt niet zozeer zenden van informatie cruciaal en het overtuigend overkomen, maar juist het vermogen tot luisteren en inleving. Werkelijk contact hebben is altijd twee richtingsverkeer. In complexe situaties willen mensen in de eerste plaats het gevoel hebben dat ze gezien en begrepen worden, voordat ze bereid zijn om hun eigen verdediging te laten zakken. Voordat ze bereid zijn om open te luisteren. En voordat ze bereid zijn om in actie te komen. Zolang dat niet gebeurt zullen ze naar mensen die met veel overtuiging blijven zenden, een afwachtende houding aannemen.

Dan blijkt dus ook op het gebied van charisma een soort ‘Peter Principle’ op te treden: Je ontwikkelt je tot dat niveau waarop je talenten je in de steek dreigen te laten. Daarom zie je veel goede meeslepende sprekers in de val lopen dat ze als enige in hun eigen verhaal blijven geloven. Leiders die als echte grote communicators worden gezien, zoals Mandela en Bill Clinton worden altijd geprezen voor hen vermogen echt contact te maken, voor hun vermogen tot luisteren. Bill Clintons kneepje in de bovenarm van een persoonlijk contact is beroemd, evenals de vele getuigenissen van mensen die ooit deel uitmaakten van het gehoor van Nelson Mandela, en vertelden dat ze steeds het gevoel hadden dat Mandela speciaal tegen hen sprak.

Goede sprekers en charismatische leiders moeten dus op hun hoede zijn. The magic kan elk moment uitgewerkt zijn. En dat juist op momenten dat het erom spant. Het is zaak om steeds te blijven toetsen bij je omgeving of het nog werkt. En juist bij het stellen van die vraag niet je charisma in de strijd werpen, maar echt te luisteren. Ook als heb je daar nog maar weinig ervaring mee hebt.